Tiếng ồn ù tai gây khó chịu, căng thẳng, mệt mỏi, mất tập trung… là tình trạng chung mà rất nhiều người đi xe ô tô gặp phải. Cứ tưởng sắm một em “xế hộp” là sẽ thoát khỏi cái ồn ào nơi đường phố tấp nập nhưng chỉ người dùng ô tô mới hiểu “đi ô tô cũng mang nỗi khổ riêng”.

Không như các dòng xe hạng sang luôn được nhà sản xuất đầu tư gia cố chống ồn, những dòng xe phổ thông thường có khả năng cách âm rất kém. Đây vốn là nhược điểm chung buộc phải chấp nhận, “xe càng rẻ độ ồn càng to”.

Có rất nhiều nguyên nhân xe bị ồn. Các nguyên nhân gây tiếng ồn trong xe ô tô chủ yếu chia thành những nhóm sau:

• Tiếng ồn từ xe: tiếng động cơ, tiếng ống xả, tiếng kêu các chi tiết khớp nối lắp ráp thân xe, tiếng vọng trong cabin xe, tiếng kêu từ các bộ phận đang gặp vấn đề (nếu có),…
• Tiếng ồn từ môi trường: âm thanh đường phố (hay tạp âm), tiếng gió, tiếng mưa…
• Tiếng ồn khi xe chạy: tiếng sỏi đá văng vào hốc bánh xe – gầm xe, tiếng lốp xe, mặt đường xấu…

Ô tô nguyên bản được cách âm ra sao?

Nhằm tăng tính cạnh tranh trên thị trường, các nhà sản xuất ô tô luôn tính toán kỹ lưỡng làm sao cho giá xe thật hấp dẫn. Dễ thấy là giá ô tô hiện nay ngày càng bình dân hơn. Chỉ với ngân sách mua xe tầm 400 triệu là đã có thể sở hữu ngay một chiếc ô tô mới nguyên chính hãng.

Tuy nhiên, làm sao giữ giá rẻ trong khi vẫn phải đảm bảo xe vận hành an toàn – bền bỉ, đầy đủ các trang bị cần thiết… là một bài toán không đơn giản. Để cân đối, các hãng xe buộc phải tiết giảm một vài chi tiết không quá quan trọng. Đây chính là lý do dòng ô tô phổ thông thường không được chú trọng nhiều về phần cách âm.

Ở các dòng xe bình dân, nhà sản xuất dùng rất ít hoặc hầu như không dùng vật liệu cách âm – tiêu âm cho xe. Với xe giá rẻ, cách âm chủ yếu đến từ việc “tận dụng đồ sẵn có”. Đầu tiên là sử dụng phủ sàn nỉ vừa rẻ lại vừa có thể tiêu âm.

Tiếp đến là dập nhiều đường gân rãnh lồi lõm trên sàn xe. Thiết kế này giúp giảm biên độ rung. Ngoài ra, một số xe còn thêm “miếng vá” kim loại. Đây chính là các tấm damping có tác dụng chống rung, chống ồn. Đa phần damping được dán ở những vị trí rung nhiều khi động cơ xe làm việc. Còn ở các khung cửa thì có gioăng cao su. Tuy nhiên các gioăng này khá mỏng, sau nhiều năm sử dụng dễ bị nứt, gãy….

Có thể thấy những trang bị cơ bản như thế thì rất khó chống chọi lại với tiếng ồn lớn từ bên ngoài cũng như từ bên trong xe. Không chỉ cách âm kém, một số dòng xe ô tô hiện nay còn gặp vấn đề với việc tiêu âm, dễ gặp nhất là xe bị tiếng vọng, tiếng ù ù.

Có nên làm cách âm chống ồn cho xe ô tô?

Vì vấn đề cách âm – tiêu âm không được quan tâm nhiều nên “khả năng cách âm kém”, “xe quá ồn”, “xe ù ù khó chịu”… luôn là vấn đề muôn thuở mà người dùng xe giá rẻ thường xuyên than phiền. Khi bỏ ra số tiền lớn để sắm xe (thậm chí chịu cả gánh nặng mua xe trả góp) thì ai ai cũng muốn mình và gia đình có được trải nghiệm tốt nhất. Tuy nhiên, việc xe quá ồn lại ảnh hưởng khá nhiều đến trải nghiệm, dễ đem lại sự mệt mỏi.

Xe ô tô bị ồn là vấn đề nói lớn thì không quá lớn, nói nhỏ cũng không hẳn đúng. Tiếng ồn ô tô trước hết gây cảm giác khó chịu, ù tai… Nếu di chuyển đường dài tiếng ồn có thể gây mệt mỏi, căng thẳng, mất tập trung lái xe…

Đã chi trả số tiền lớn để mua xe ô tô mà hàng ngày phải chịu cảnh tiếng ồn khó chịu mỗi khi xe lăn bánh thì quả là nỗi ám ảnh. Nhiều người chọn giải pháp mở nhạc, mở radio để “tiếng hát át tiếng ồn” nhưng cũng không mấy hiệu quả, sự cộng hưởng âm thanh chỉ càng làm tình trạng này nặng nề thêm.

Hiện nay, có nhiều cách giảm ồn, chống ồn xe ô tô như dùng thảm lót sàn 6D, phủ gầm ô tô, bọc trần ô tô, dùng gioăng cửa cao su chống ồn… Nhưng theo giới chuyên môn, dán vật liệu cách âm – tiêu âm chuyên dụng chính là giải pháp hiệu quả nhất. Dán cách âm cho xe có thể giảm ồn đến 45 – 80%.

Cách âm chống ồn ô tô là gì?

Dán cách âm chống ồn là dán vật liệu cách âm – tiêu âm chuyên dụng lên những khu vực, vị trí dễ bị nhiễm âm trên thân vỏ xe như: trần xe, cánh cửa xe/ốp cửa, sàn xe, hốc bánh xe, nắp capo… Tuỳ vào đặc điểm từng vị trí sẽ sử dụng một hoặc kết hợp nhiều lớp vật liệu cách âm – tiêu âm phù hợp.

Vật liệu cách âm ô tô là loại vật liệu có khả năng làm giảm sự truyền thanh từ bên ngoài vào không gian bên trong ô tô. Vật liệu cách âm sẽ giúp giảm cường độ âm thanh từ ngoài vào trong xe cũng như từ trong xe ra ngoài.

Vật liệu tiêu âm ô tô là loại vật liệu có khả năng giảm thiểu tiếng vọng, giảm thời gian dội âm trong xe. Cụ thể hơn vật liệu tiêu âm sẽ khử đi các tiếng ù ù, tiếng vọng âm trong cabin, giúp âm thanh truyền đi trong trẻo và trung thực hơn.

Các loại vật liệu cách âm ô tô

Có nhiều dạng vật liệu cách âm – tiêu âm như: bông sợi khoáng, cao su lưu hoá, nhựa tổng hợp, mút xốp (mút hột gà), nhôm… Mỗi dạng mang những ưu nhược điểm và hiệu quả khác nhau.

Tuy nhiên hiện nay khi làm cách âm ô tô, người ta không sử dụng những vật liệu riêng lẻ ở trên mà dùng các loại tấm cách âm chuyên dụng được thiết kế dành riêng cho xe ô tô. Loại tấm cách âm ô tô này được nhà sản xuất nghiên cứu, kết hợp ép chặt nhiều lớp vật liệu cách âm với nhau tạo thành một tấm cách âm chuyên dụng có sẵn keo dán. Khi dùng chỉ cần mở keo, dán vào thân vỏ xe, rất đơn giản và tiện lợi.

Ngoài loại cách âm thể rắn, thị trường còn có một số sản phẩm cách âm ô tô ở dạng dung dịch với thành phần chủ yếu từ nhựa tổng hợp. Khi dùng thì xịt trực tiếp lên tôn xe.

Một số loại tấm cách âm chống ồn ô tô được đánh giá cao về chất lượng và tính hiệu quả có thể kể đến:

Tấm cách âm chống ồn SIP

Thương hiệu: Silent Pro

Xuất xứ: Nga

Cấu tạo 3 lớp: Lớp thứ nhất là cao su gốc Butyl hạn chế sự rung động giảm tiếng vang tiếng ồn. Lớp thứ hai là nhôm cản âm cản nhiệt. Lớp thứ ba là keo BASF của Đức với độ kết dính cao….

Các vị trí thường làm cách âm chống ồn ô tô

Cách âm cho 4 cánh cửa

Hệ thống cửa xe ô tô là một trong những nơi quan trọng cần gia cố cách âm. Bởi phần lớn tạp âm từ bên ngoài lọt vào cabin xe qua các cửa. Nhưng đa số cửa xe của các dòng ô tô phổ thông đều không có vật liệu cách âm, cấu tạo chỉ đơn thuần gồm phần tôn vỏ xe và ốp nhựa. Điều này khiến tạp âm môi trường dễ lọt vào bên trong.

Để chống ồn cánh cửa xe ô tô cần dán cách âm cho 4 cánh cửa. Cách làm phổ biến là dán cách âm chống ồn cho cả phần vỏ tôn cửa và phần ốp nhựa bên trong.

Với phần vỏ tôn cửa thường dùng miếng dán cách âm ô tô loại có lớp nhôm để hỗ trợ cả cản âm và cách nhiệt cho cửa. Nhiều cơ sở độ cách âm ô tô thường dùng tấm cách âm SIP hay Gribz cho khu vực này cho khu vực này.

Còn phần ốp nhựa thường dùng miếng dán tiêu âm SIP, bông sợi hoặc mút xốp cố định phía trong ốp cửa để tiêu âm cũng như tăng cường cách âm.

Ngoài ra để hạn chế triệt để tạp âm từ ngoài lọt vào xe, người ta còn thường lắp thêm gioăng cao su chống ồn ô tô cho các cánh cửa và cột B. Gioăng cao su có nhiều loại gồm gioăng B, D, P, Z, O… Ở mép cửa và cột chữ B tốt nhất nên dùng gioăng chữ O luồn vào trong gioăng chữ P, D hoặc B.

Cách âm khoang máy

Tiếng động cơ là một trong các nguyên nhân gây ồn ô tô phiền phức nhất. Việc cách âm khoang máy ô tô cũng khá phức tạp. Để chống ồn khoang máy cần dán cách âm ở vách ngăn giữa khoang máy và khoang hành khách. Có 2 cách xử lý.

Dán cách âm từ trong khoang máy: Để dán cách âm cho vách ngăn từ bên trong khoang máy buộc phải tháo hết toàn bộ hệ thống máy móc trong khoang máy xe. Việc này rất phức tạp, chi phí tháo – lắp cao, lại tìm ẩn nhiều rủi ro ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của xe nếu xảy ra sai sót. Do đó hiếm khi chọn cách này.

Dán cách âm trong cabin: Với cách này sẽ tháo toàn bộ taplo để dán cách âm vách ngăn từ mặt bên trong khoang hành khách. Dù phải thay ga điều hoà do tháo evaporator nhưng quá trình thi công nhanh hơn, không quá phức tạp và chi phí cũng rẻ hơn. Thế nên cách này được ưa chuộng hơn.

Vật liệu cách âm khoang máy ô tô thường dùng loại có lớp nhôm để vừa cách âm, vừa cách nhiệt. Bởi khoang động cơ khi làm việc thường rất nóng. Ngoài dán miếng cách âm cho vách ngăn nên gia cố thêm một miếng cách âm nắp capo. Điều này không chỉ giúp cách âm mà còn cách nhiệt cho khoang máy từ bên trên.

Cách âm sàn xe

Sàn xe cũng là nơi dễ bị nhiễm tiếng ồn. Một trong các nguyên nhân xe oto bị ồn nhiều đó là tiếng vọng từ gầm đi qua sàn xe. Tiếng vọng từ gầm phần lớn là tiếng gió, tiếng sỏi đá văng va đập vào gầm và đặc biệt là tiếng lốp ô tô.

Lót sàn cách âm ô tô khá phức tạp. Trước hết phải tháo toàn bộ ghế xe, mở luôn tấm nỉ phủ sàn xe. Sau đó dán tấm cách âm lên toàn bộ phần tôn của sàn xe. Khi thi công cách âm sàn – gầm xe hơi, với những dòng xe hatchback hay crossver/SUV tốt nhất nên dán cách âm luôn cho cả mặt sàn ở khoang hành lý và các vách hai bên phía sau.

Vật liệu cách âm chống ồn cho sàn xe thường là loại vật liệu chứa thành phần cao su/nhựa. Nếu thêm lớp nhôm sẽ càng tốt hơn vì có thể cản âm, cách nhiệt cho gầm. Ở một số dòng xe quá ồn, bị vọng âm nhiều nên dán chồng lên một lớp đệm bông để tiêu âm. Nếu muốn tăng cường cách âm cho sàn xe hơn nữa, có thể kết hợp dán tấm cách âm với một số giải pháp khác như dùng thảm lót sàn xe dày, sơn phủ gầm ô tô cao su non.

Chống ồn hốc lốp

Hốc lốp (hốc bánh xe) là nơi bắt nguồn tiếng vọng lốp cực kỳ khó chịu, nhất là khi xe chạy vào đường xấu, đường bê tông, chạy qua gờ giảm tốc… Có nhiều cách chống ồn hốc lốp như xịt phủ cao su non, dán chống ồn, lắp tấm nhựa che hốc bánh xe…

Cách âm trần xe

Với trần xe cần gia cố song song cả cách âm và cách nhiệt. Bởi trần xe là nơi hấp thụ phần lớn nhiệt lượng từ ánh nắng mặt trời khiến nhiệt độ trong xe tăng cao, nhất là khi đậu xe lâu dưới trời nắng nóng.

Do đó, dán cách âm trần xe thường sẽ “một công đôi chuyện”, vừa cách âm, vừa cách nhiệt. Dán cách âm trần xe cũng như sàn, cần mở hết lớp nỉ rồi sau đó dán cách âm lên mái tôn.

Do cấu trúc trần xe sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tiếng vọng âm trong khoang nội thất, nên phải tăng cường thêm lớp đệm bông tiêu âm để giảm tiếng ù ù, tiếng vọng… Có một giải pháp cách trần khá hay được nhiều người áp dụng đó làm dán tấm cách âm sau đó bọc trần xe 5D. Bên trong loại bọc trần 5D này có lớp xốp nên giúp tiêu âm, ngăn tình trạng vọng âm rất hiệu quả.